Multi criteria evaluation of land capability for ecotourism using weighted linear combination and applying Fuzzy method

Document Type : Original Article

Authors

1 Assistant Professor of Environment Department, University of Zabol, Natural Resource Faculty, Sistan & Baloochestan, Iran.

2 Associated Professor, Environment Department, Natural Resource Faculty, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran.

3 Assistant Professor, Environment Department, Natural Resource Faculty, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran.

4 Assistant Professor, Environment Department, Natural Resource Faculty, University of Zabol, Sistan & Baloochestan, Iran

5 Master of Gardening Science, Environment Administration of Sistan & Baloochestan Province, Sistan & Baloochestan, Iran.

10.22034/jtd.2021.303942.2445

Abstract

Ecotourism is a financial resource and is a way to sustainable development by considering land capabilities. Without considering land capabilities for this land use, not only the desired goals will not be achieved, but also the land will be degraded. The aim of this study is to determine land capability map for ecotourism in Plasjan sub-basin in Isfahan and Chaharmahal and Bakhtiari provinces by applying multi-criteria evaluation method.  study data were first determined, standardized and weighted by considering expert’s knowledge and literature reviewing. Criteria and constraints respectively were standardized by fuzzy and Boolean methods. The weight of the criteria was determined by AHP method using the experts and professors of university knowledge. Data layers from different sources were prepared, their accuracy was checked and combined with the weighted linear combination method. Ecotourism capability model and a map of the region's ecotourism capability in six classes were prepared. The results have shown that area with very high and high ecotourism capability, with an area of ​​2701 and 7101 hectares, are located near water sources, other beautiful natural landscapes and roads. Examination of the nature tourism map of the region have shown that some areas with medium and low ecotourism capability with an area of 17187 and 176539 hectares, in some areas, are adjacent to water sources but farther away from the road. In addition, the review of questionnaires completed by tourists have shown that despite the great importance of natural beauty, as well as the development of infrastructure, is of particular importance

Keywords

References

آخوندی، لیلا، دانه‌کار، افشین، ارجمندی، رضا و شعبانعلی فمی، حسین (۱۳۹۴). مکان‌یابی پهنه‌های مناسب برای گردشگری ورزشی در کوهستان (مطالعۀ موردی: جادۀ‌ کرج‌ - چالوس). نشریهٔ محیط زیست طبیعی، 68(۳)، ۳۳۱-۳۴۴.
اصغرپور، محمدجواد (1397). تصمیم‌گیری چندمعیاره. تهران: مؤسسهٔ چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
امانپور، سعید، محمدی، اصغر و ناصر، مریم (۱۳۹۲). رتبه‌بندی شهرستان‌های خوزستان از نظر شاخص‌های گردشگری با استفاده از مدل TOPSIS. نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، ۵(2)، 20۱-221.
ایلدرمی، علیرضا و قربانی، محمد (1396). اهمیت اکوتوریسم منابع آبی در توسعهٔ گردشگری مناطق کوهستانی (مطالعهٔ موردی: استان همدان). آب و توسعهٔ پایدار، ۴(۹)، ۱۳۹-۱۵۰.
بهنیافر، ابوالفضل و منصوری، محمدرضا (۱۳۸۹). پهنه‌بندی آمایشی با رویکرد ارزیابی چندعامله و استفاده از مدل AHP به‌منظور توسعهٔ گردشگری در محیط GIS (مطالعهٔ موردی: حوضهٔ آبریز گلمکان). مجلهٔ آمایش محیط، 3(9)، ۱-۱۸.
جعفری، ضحی، میکاییلی تبریزی، علیرضا، محمدزاده، مرجان و عبدی، امید (۱۳۹۰). ارزیابی توان اکوتوریسم پارک ملی گلستان با استفاده از روش ارزیابی چندمعیاره و GIS. نشریهٔ پژوهش‌های منابع تجدیدشونده، ۲(6)، ۲۵-۳۶.
جمال‌آبادی، جواد و احمدی، حمزه (1397). ارزیابی قابلیت‌های اکوتوریستی زیرحوضه آبریز چرداول در استان ایلام. نشریهٔ فضای گردشگری، 8(29)، ۵۹-۷۶.
جوزی، سیدعلی، رضاییان، سحر و آقامیری، کاوه (۱۳۹۱). ارزیابی ﺗﻮان ﻣﺤﻴﻂ زیستی ﻣﻨﻄﻘﻪٔ ﺣﻔﺎﻇﺖ‌ﺷﺪه ورﺟﻴﻦ ﺑﻪ‌ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﻘﺮار ﻛﺎرﺑﺮی گردﺷﮕﺮی ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ارزیابی ﭼﻨﺪﻣﻌﻴﺎره مکانی. فصلنامهٔ علوم و تکنولوژی محیط زیست، 4(1)، 83-96.
جهانگیریان، شکیبا و صالحی، علیرضا (۱۳۹۶). پهنه‌بندی توان تفرجی پارک جنگلی یاسوج با استفاده از روش‌های تصمیم‌‌گیری چندمعیاره در GIS. نشریهٔ محیط زیست طبیعی، 70(1)، 37-۵۱.
حدادی‌نیا، سمیه، دانه‌کار، افشین، عشقی، کورش، درویش صفت، علی اصغر و کابلی، محمدهادی (۱۳۹۲). پهنه‌بندی گردشگری متکی به طبیعت مبتنی بر معیارهای محیط‌زیستی: مطالعۀ موردی شهرستان خاتم، استان یزد. نشریهٔ محیط زیست طبیعی، 66(3)، 285-300.
دانه‌کار، افشین، محمودی، بیت‌الله و مصدقی، راضیه (1385). تدوین ضوابط طراحی و توسعه فعالیت های گردشگری طبیعی در لکه‌ها، گزارش دوم، تدوین و معرفی معیارها و ضوابط توسعه سایت اکوتوریسم و پایش. مطالعات سند ملی گردشگری، ویرایش نهایی.
راهداری، وحید، سفیانیان، علیرضا، پورمنافی، سعید و قیومی محمدی، ححمید (1396). بررسی تأثیر سطوح ریسک و جبران بر روی نتایج ارزیابی قابلیت اراضی در محیط فازی (مطالعهٔ موردی: زیر حوضة پلاسجان). نشریهٔ محیط زیست طبیعی، 70(4)، 843-855.
رفیعیان، امید، میرراضی، سید علی‌اکبر، عبدالعلی‌پور، نجیبه و گلابی، الهام (۱۳۹۳). اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺴﺘﻌﺪ ﻃﺒﻴﻌﺖﮔﺮدی ﭘﻨﺎﻫﮕﺎه ﺣﻴﺎت وﺣﺶ کیامکی ﺑـﻪ روش  تصمیم‌گیری ﭼﻨﺪﻣﻌﻴﺎره. نشریهٔ کاربرد سنجش از دور و GIS در منابع طبیعی، ۵(4)، 95-108.
سیروسی، حمید، حشمتی، غلامعلی و ماهینی، عبدالرسول (1398). ارزیابی قابلیت طبیعتگردی مراتع با استفاده از مدل ارزیابی چندمعیارهٔ مبتنی بر منطق فازی (منطقهٔ مورد مطالعه: مراتع حفاظت‌شده منطقهٔ جهان‌نما). پژوهشی تحقیقات مرتع و بیابان ایران، 26(2)، 78-67.
شناور، بامشاد، حسینی، سیدمحسن و اورک، ندا (۱۳۹۵). ارزﯾﺎﺑﯽ ﺗﻮان ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﺑﻪ‌ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﻘﺮار ﮐﺎرﺑﺮی ﺗﻮﺳﻌﻪٔ ﺷﻬﺮی ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺧﻄﯽ وزن‌دار (WLC) در ﻣﺤﯿﻂ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪٔ اﻃﻼﻋﺎت مکانی GIS (ﻣﻄﺎﻟﻌﻪٔ ﻣﻮردی: ﺣﻮزهٔ آﺑﺨﯿﺰ زرد ﺧﻮزﺳﺘﺎن). علوم و تکنولوژی محیط زیست، 18(3)، ۹۹-۱۱۶.
قاسم‌زاده، روح‌انگیز، اصغری، شکرالله، کیوان بهجو، فرشاد، قنبری، سجاد و قمی معتضه، علیرضا (1399). بررسی پیامدهای گردشگری بر خصوصیات فیزیکی خاک (مطالعهٔ موردی ذخیره‌گاه جنگلی فندقلو اردبیل). نشریهٔ محیط زیست طبیعی، 73(3)، ۲۵۷-۲۶۹.
کرمی، امید، مهدوی، علی، حسینی نصر، محمد و جلیلوند، حمید (۱۳۹۳). ارزیابی نواحی مستعد اکوتوریسم با استفاده از تحلیل فرایند سلسله‌مراتبی (مطالعهٔ موردی: تعیین توان حوضهٔ آبخیز بابلرود، مازندران). نشریهٔ علمی پژوهش‌های علوم و فنّاوری چوب و جنگل، 21(2)، ۱۸۵-۲۰۲.
ماهینی، عبدالرسول، ریاضی، برهان، نعیمی، بابک، بابایی کفاکی، ساسان و لاریجانی، عطیه (۱۳۸۸). ارزیابی توان طبیعت‌گردی شهرستان بهشهر بر مبنای روش ارزیابی چندمعیاره با استفاده از GIS. علوم و تکنولوژی محیط زیست، 11(1)، ۱۸۷-۱۹۴.
محمودی، بیت‌الله و دانه کار، افشین (1388). تحلیل معیارها و عوامل محیطی – اکولوژیک مؤثر بر توان تفرجی سامان عرفی منج در جنگل‌های شهرستان لردگان از طریق ارزیابی چندمعیاره (با بهره‌گیری از GIS). آمایش سرزمین، 1(1)، 55-69.
مسعودی، ملیحه، سلمان ماهینی، عبدالرسول، محمدزاده، مرجان و میرکریمی، سیدحامد (۱۳۹۵). برنامه‌ریزی اکوتوریسم در مناطق حفاظتی با استفاده از ارزیابی چندمعیاره (مطالعهٔ موردی: پناهگاه حیات وحش میانکاله). نشریهٔ محیط زیست طبیعی، 69(1)، ۲۲۹-۲۱۱.
Ecotourism.org (2019). What Is Ecotourism? Retrieved from https://ecotourism.org/ what-is-ecotourism/
Dehami, I., Deng, J., & Conley, J. (2014). Suitability-sensitivity analysis of nature-based tourism using geographic information systems and analytic hierarchy process. Journal of Ecotourism, 16(1), 120-134.
Gebre, S. L., Cattrysse, D., Alemayehu, E. & Orshovenb, J. V. (2021). Multi-criteria decision making methods to address rural land allocation problems: A systematic review. International Soil and Water Conservation Research, 9(4), 490-501.
Khwanruthai, B., & Yuji, M. (2011). Site Suitability Evaluation for Ecotourism Using GIS & AHP: A Case Study of Surat Thani Province, Thailand. Procedia Social and Behavioral Sciences, 21, 269-278.
Mokarram, M., & Hojati, M. (2017). Using ordered weight averaging (OWA) aggregation for multi-criteria soil fertility evaluation by GIS (case study: southeast Iran). Computers and Electronics in Agriculture, 132, 1-13.
Mosadeghi, R., Warnken, J., Tomlinson, R., & Mirfenderesk, H. (2015). Comparison of and AHP in spatial multi criteria decision making model for urban land-use planning. Computer, Environment and Urban Systems, 49, 54-65.
Rahayuningsih, T., Muntasib, E. K. S. H., & Prasetyo, L. B. (2016). Nature Based Tourism Resources Assessment Using Geographic Information System (GIS): Case Study in Bogor. Procedia Environmental Sciences, 33, 365-375.
Rahdari, V., Soffianian, A. R., Pourmanafi, S., & Razieh, M. (2017). A Hierarchical Approach of Hybrid Image Classification for Land use and Land cover Mapping. Geographica Pannonica, 22(1), 30-39.
Šiljeg, A., Cavrić, B., Šiljeg, A., Marić, I. & Barada, M. (2019). Land Suitability Zoning for Ecotourism Planning and Development of Dikgatlhong Dam, Botswana. Geographica Pannonica, 23(2), 76-86.
Yuwono, E., Illamaulany, R. I. S. M., A., & Barkey, R. (2021). Site suitability evaluation for ecotourism development a case study in Blue village, Soppenge district, Indonesia. Journal of Sustainability Science and Management, 16(1), 129-140.
Zarkesh, M. M. K., Almasi, N., & Taghizadeg, F. (2011). Ecotourim land capability evaluation using spatial multi criteria evaluation. Research Journal of Applied Sciences, Engineering and Technology, 3(7), 693-700.

Files

Share

How to cite

Statistics